Powstanie Wielkopolskie 1918-1919 odcisnęło swój trwały ślad w świadomości mieszkańców regionu. Wokół Poznania znaleźć można wiele miejsc przypominających historię tego zwycięskiego zrywu. Obok tradycyjnych obiektów jak muzea i pomniki w ostatnich latach pojawia się coraz więcej pomysłów na upamiętnienie powstania w nieszablonowy sposób. Jedną z alternatywnych form prezentacji powstańczych losów są rekonstrukcje historyczne. Regularnie
widowiska powstańcze odgrywane są między innymi w Parku Dzieje w Murowanej Goślinie. Historia „ożywa” tam dzięki dynamicznej opowieści, łączącej inscenizowane sceny z przeszłości z edukacyjnym przekazem, z wykorzystaniem akrobatyki i efektów pirotechnicznych.
Centrum pamięciJednym z ważnych ośrodków pamięci o powstaniu jest podpoznańskie Lusowo. Na tamtejszym cmentarzu spoczywa
generał Józef Dowbor Muśnicki. Dowódcę powstania upamiętnia jego pierwszy w Polsce
pomnik, a pamiątki związane z generałem gromadzi tamtejsze
Muzeum Powstańców Wielkopolskich. Ekspozycję tworzą też zbiory dotyczące innych powstańców: oryginalne dokumenty, mapy, zdjęcia, sztandary, militaria i modele. Muzealna narracja obejmuje okres powstania oraz udział Wielkopolan w wojnie polsko-bolszewickiej.
W
Swarzędzkim Centrum Historii i Sztuki eksponatom z epoki towarzyszy wirtualna książka prezentująca udział mieszkańców miasta w powstaniu.
Izba Pamiątek Regionalnych w Bninie w swoich zbiorach posiada oryginalne powstańcze nosze. Eksponaty z tamtego okresu zobaczyć można również w
Izbie Muzealnej Ziemi Bukowskiej w Buku,
Izbie Regionalnej Ziemi Goślińskiej w Murowanej Goślinie oraz w
Muzeum Śremskim, które przechowuje oryginalną flagę z wizerunkiem orła, odmiennym od powszechnie znanego symbolu powstania. Takie flagi co roku zdobią
śremską wieżę ciśnień.
Wśród pomnikówW Śremie, w otoczeniu drzew Parku Miejskiego im. Powstańców Wielkopolskich stoi
Śremski Dobosz. Rzeźba dłuta słynnego Władysława Marcinkowskiego jest uważana za najładniejszy pomnik powstańczy. W Pobiedziskach na rynku
pomnik ma postać orła zrywającego się do lotu spod karabinów ustawionych w tzw. kozioł. W Obornikach
pamiątkowy głaz przypomina entuzjastyczne przywitanie Ignacego Jana Paderewskiego w trakcie jego brzemiennej w skutki kolejowej podróży do Poznania. Zasłużonych dla powstania mieszkańców Buku upamiętnia
pięć płaskorzeźb, rozmieszczonych w różnych punktach miasta. W parku przy Pałacu Biedrusko odsłonięto okazały
Panteon Powstania Wielkopolskiego z planszami edukacyjnymi na temat walk w poszczególnych częściach regionu. Pomniki powstańcze znaleźć można również w
Buku,
Koziegłowach,
Kórniku,
Mosinie i
Trzcielinie. Ciekawa jest
historia miejsca pamięci blisko Kobylnicy. Pod rosnącym tam okazałym dębem organizowano zbiórki skautów. Historię spotkań, na których rozpoczęto przygotowania do walki o wolność przypomina przewrócony pień drzewa oraz pamiątkowa tablica.
Powstańcze muraleNa fali popularności murali w ostatnich latach pojawiło się również wiele malowideł o tematyce powstańczej, które zdobią ściany w Białężynie, Biedrusku, Bninie, Czerwonaku, Koziegłowach, Lusowie, Obornikach,
Pobiedziskach,
Puszczykowie i Rogalinku. Do najciekawszych należy spektakularny
mural w Buku, który przedstawia scenę rozbrojenia niemieckiego pociągu. Warto też odwiedzić Śrem, gdzie ściany bloków przy ul. Wojska Polskiego upiększyły aż trzy imponujące obrazy:
Listy – Powstaniec Wielkopolski, Mały Ułan oraz Ignacy Jan Paderewski.